Examenproject: Derbyschoen, Rijgmoliere & Pump
Op het Hout- en Meubileringscollege (HMC) wordt de opleiding Creatief Vakman afgerond door het ontwerpen en maken van een collectie van drie paar schoenen. Om uiteindelijk als Ambachtelijk Schoenmaker te kunnen slagen. Voor mijn examenproject heb ik ervoor gekozen om een Derbyschoen, Rijgmoliere & Pump te maken. In elke schoen komen drie technieken steeds terug: de vetersluiting, een zelfgemaakte hak & het omboeken van leer.
Inspiratie
De grote inspiratiebron voor mijn schoenencollectie is mijn opa. Hij draait hout op de draaibank en snijd dit vervolgens met de hand. Dit doet hij onder andere in klompen en fotolijsten. Vaak zit mijn opa hout te snijden op ambachtsmarkten, waar hij dan ook in zijn overall en boerenzakdoek om zit. Zo ontstond het idee om samen met mijn opa de hakken te maken en ook zijn blauwe overall en rode zakdoek in het ontwerp te verwerken.
Ontwerp
Schetsen
Bij het maken van de schetsen ontstond het idee om een blauwe schoen te maken en de zakdoek als veter te gaan gebruiken. De schoenen worden gemaakt van dezelfde materialen en vormen hierdoor een collectie. Door het verschil in hakhoogte is te zien dat er verschil zit tussen de drie paar schoenen.
Proefjes/proefmodel
Om zeker te weten of de ideeën ook echt uitvoerbaar zijn, zijn er proefjes gemaakt. Zo zijn er proefjes gemaakt van de veter(sluiting). Zowel voor de Derbyschoen en Rijgmoliere als voor de Pump.
Ook is er een proefschoen gemaakt van de Rijgmoliere. Dit om te kijken hoe het ontwerp er in werkelijkheid uit komt te zien. Hier kan gekeken worden of de patronen kloppen en of de vetersluiting mooi valt. Ook om de hak uit te proberen is gebruik gemaakt van het proefmodel. Zo kon de hak ‘perfect’ op maat gemaakt worden.
Artist Impression
Door het maken van de proefjes ontstond het uiteindelijke ontwerp. Dit is te zien in de Artist Impression.
Exploded view
Vanuit de Artist Impression is er van elke schoen een Exploded view gemaakt. Een tekening van hoe de schoen in elkaar zit en uit welke onderdelen het bestaat. Dit om te zien hoe de schoen gemaakt moet gaan worden en welke materialen er nodig zijn.
Materialen: blauw leer, zwart voeringleer, garen, fournituren (zeilringen & zakdoek), leren binnenzool, cambreur + cambreurdekje, versteviging (neus + contrefort), randafwerking, kurk, leren loopzool, houten hak + aflap, schroef + ringetje, kussentje.
Vervaardigen
Patronen
Voor het maken van de drie paar schoenen zijn verschillende leesten gebruikt van maat 38. Van elke leest wordt een aparte leeskopie van tape gemaakt, zowel van de zijkant als de onderkant van de leest. De leestkopie is overgenomen op papier en daar zijn alle constructielijnen van de schoen op getekend. Zo ontstaat de constructietekening. Vanuit de constructietekening worden de patronen uit karton gesneden.
Veter
De veters zijn geïnspireerd op de boerenzakdoek die mijn opa draagt tijdens het houtsnijden op ambachtsmarkten. De veters zijn gemaakt van drie verschillende kleuren zakdoeken: rood, wit & zwart. Eerst zijn ze op maat uitgeknipt en de randen ‘omgeboekt’, om rafels tegen te gaan. Daarna zijn de voor – en achterkant op elkaar gelijmd en vastgestikt op de naaimachine.
Hak
De leesten van de schoenen hebben verschillende hakhoogtes: 20mm, 45mm & 80mm. Alle hakken worden in dezelfde volgorde en op dezelfde manier gemaakt. De hak wordt eerst, door mijn opa, gedraaid op de draaibank en daarna bewerkt met houtsnijwerk.
Maakproces hak: hout in vorm draaien – afzagen – vlak/op maat schuren – aflap onder hak lijmen/plaatsen – tekening op hak tekenen – hout uitsteken/snijden + initialen opa in hak slaan – afwerken met parketlak.
Het maakproces
Hieronder is het maakproces van de Derbyschoen, Rijgmoliere & Pump te zien in woord en beeld.
Leestkopie/constructietekening/patronen maken – patronen uit leer/voeringleer snijden – schalmen – schacht lijmen/stikken – binnenzool schuren – cambreur + cambreurdekje plaatsen – voering oppennen – versteviging (neus + contrefort) plaatsen – bovenleer oppennen – randafwerking plaatsen – opvullen met kurk – loopzool schuren – hak op maat maken/vast lijmen – schoen uitleesten – hak vast schroeven/ kussentje plaatsen – binnenzool plakken – schoen afwerken.
Het eindresultaat
